Stichting Juniper
Stichting Juniper heeft als doelstelling natuur-inclusieve landbouw en natuur-inclusief bouwen te bevorderen. Zij wil dit bereiken door agrarische gronden aan te kopen en deze in te richten volgens de meest recente milieuvriendelijke en duurzame inzichten. Gedacht wordt aan voedselbos, gemengd houtproductiebos, ecologische moestuin en kleinvee. Het geheel zal bijdragen aan het verhogen van de biodiversiteit. In de hoeve die als hoofdzetel van de stichting gaat fungeren, is ook plaats voor een voorlichtingscentrum.
In september 2021 heeft Stichting Juniper een voormalig veeteeltbedrijf van 28 ha. kunnen kopen aan de Roestelbergseweg 4 in Kaatsheuvel. Het terrein grenst aan de Loonse en Drunense Duinen. Op deze locatie is de stichting sindsdien daadwerkelijk aan de slag met haar plannen die concreet als volgt kunnen worden samengevat:
1. Aantonen, dat een bio-divers ontwikkeld voedselbos van 5 tot 7 ha een goed inkomen voor een gezin kan opleveren; monitoring gedurende minimaal 10 jaar door WUR – Wageningen.
2. Voorlichting geven over voedselbos als mogelijk aanvullende nieuwe tak in de landbouw; in het bijzonder aan 9 -12 jarige scholieren, de volwassenen van de toekomst.
Het hele eerste jaar was dat alleen maar werk achter de schermen. Ten behoeve van de aan te vragen Omgevingsvergunning zijn diverse onderzoeken uitgevoerd: ecologisch onderzoek, archeologisch onderzoek en bodemonderzoek. Er is samenwerking gezocht met Stichting Voedselbosbouw Nederland en een inrichtingsplan gemaakt voor het terrein. De architect heeft tekeningen gemaakt voor de Mauritshoeve en er moesten vergunningen worden aangevraagd voor het slopen van de koeienstal en het verwijderen van de asbest daken.
Begin 2023 begon er op het terrein aan de Roestelbergseweg het een en ander zichtbaar te worden. Meest opvallend: de grote koeienstal is gesloopt. Ook is er een (tijdelijk) hekwerk geplaatst om te voorkomen dat reeën de jonge aanplant van bomen en struiken opeten. Omwonenden en andere belangstellenden zijn uitgenodigd op een informatiemiddag waarop de stichting haar plannen kon toelichten en vragen kon beantwoorden. Hier was veel belangstelling voor.
Verheugend was ook de belangstelling van enkele scholen in Kaatsheuvel om betrokken te worden bij het voedselbos. Er zijn lesbrieven gemaakt voor 9 – 12 jarigen, die de leerkrachten in de klas kunnen bespreken ter voorbereiding van een plant-ochtend. Zo zijn er begin 2023 al 6 plant-ochtenden geweest.
Medio 2024 is de voormalige kalverstal gerenoveerd en wordt er gewerkt aan de renovatie van de boerderij. De voormalige kalverstal is geschikt gemaakt om oogst(verwerkings)stal te worden voor de voedselbosbouwers. Met hulp van veel vrijwilligers zijn er inmiddels enkele honderden bomen en struiken aangeplant. Helaas hebben de voedselbosbouwers die de afgelopen anderhalf jaar bij het project betrokken waren, besloten hun eigen weg te gaan naar een nieuwe vorm van duurzame landbouw. Stichting Juniper bekijkt nu hoe zij verder kan gaan om haar doelstellingen te verwezenlijken.
Natuur-inclusieve landbouw
Bij natuur-inclusieve landbouw is het uitgangspunt dat de natuur mag worden gebruikt, voor de productie van voedsel en gewassen, maar dat je de natuur ook spaart en waar mogelijk versterkt. De landbouw wordt bedreven binnen de grenzen van natuur, milieu en leefomgeving. Dit betekent ook dat er geen kunstmest, bestrijdingsmiddelen en medicatie gebruikt zullen worden. Deze vorm van landbouw zorgt voor meer biodiversiteit, zoals een grotere rijkdom aan bodemleven, zoogdieren, vogels, hagedissen, amfibieën en insecten. Bij alle beslissingen op en rond een bedrijf rekening houden met de natuur, zorgt voor een veerkrachtig voedsel- en ecosysteem, en uiteindelijk, zo leert de ervaring, voor een rendabele landbouw op lange termijn.
Natuur-inclusief bouwen
Bij natuur-inclusief bouwen is breed aandacht voor natuur- en milieu-aspecten. In de eerste plaats bij de bouwwerken zelf. Bij bouw (en ook bij renovatie) wordt gebruik gemaakt van lokale en natuurlijke materialen. Hout, gekapt uit duurzaam beheerde bossen, wordt gebruikt als hoofddraagconstructie, zodat het gebouw CO2 kan opslaan. Het gebouw vormt als het ware een depot waarbij alle materialen, componenten en producten gedocumenteerd zijn en door de demontabele verbindingen beschikbaar zijn voor toekomstig hergebruik. De gebouwen zullen energie positief worden, door gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen, die direct op locatie worden gewonnen, beheerd en opgeslagen. Regenwater wordt opgevangen en gebufferd in een waterbassin, zodat dit water vervolgens gebruikt kan worden voor irrigatie en het doorspoelen van de toiletten. Daarnaast zal zowel het welbevinden als de biodiversiteit worden gestimuleerd door aantrekkelijke, groene verblijfs- en gebruikszones in en rondom het gebouw.
Achtergrond van de naam Juniper
De jeneverbes ofwel Juniperus is een naaldboom. Verschillende aspecten van deze boomsoort zijn terug te vinden in de doelstellingen van Stichting Juniper. Het hout van de boom werd gebruikt als dragend skelet bij de bouw van de beroemde tempel van Salomo in de tiende eeuw B.C. Het Juniperushout bevat hars dat naar eucalyptus geurt; om die reden is het weinig bevattelijk voor aantasting door insecten en schimmels en werd het ook daarom voor de bouw van de tempel gebruikt. De boom heeft in vervuilde grond een groot reinigend vermogen. Het hout, de bladeren en de bessen waren vaste onderdelen in de huisapotheek. Nog altijd wordt Juniperus in de natuurgeneeskunst en in de homeopathie medicinaal gebruikt. In de keuken worden de bessen vooral in gedroogde vorm toegepast, bijvoorbeeld als specerij bij zuurkool.
Aan de oprichting van de stichting is een traject voorafgegaan, dat al in 2010 begon. Lees er hier meer over.
Zie voor missie, doelstellingen en financieel beleid het Beleidsplan van Stichting Juniper.
Zie voor verslagen en verantwoording de Jaarverslagen van Stichting Juniper.
Zie voor het RSIN en het overzicht bestuursleden van Stichting Juniper het Uittreksel van de Kamer van Koophandel.